ھىجىريە يىلى - تارىخىنىڭ باشلىنىشى
ئۇلۇغ يولباشچىمىز ۋە سۈيۈملۈك پەيغەمبىرىمىز محمد رەسۇلۇللاھ ، سەللەللاھۇ ئەلەيھى ۋەسەللەمنىڭ مەككىدىن مەدىنىگە ھىجرەت قىلغان ۋاقتىدىن باشلانغان . قەمەرىيە ئاي ھىسابى بۇيىچە بىرىنجى بۇلۇپ تارىق باشلاتقان كىشى ، ھەزرىتى ئۆمەر ئىبنى خەتتاب رەزىيەللاھۇ ئەنھۈدۇر .
ئۇلۇغ يولباشچىمىز ۋە سۈيۈملۈك پەيغەمبىرىمىز محمد رەسۇلۇللاھ ، سەللەللاھۇ ئەلەيھى ۋەسەللەمنىڭ مەككىدىن مەدىنىگە ھىجرەت قىلغان ۋاقتىدىن باشلانغان . قەمەرىيە ئاي ھىسابى بۇيىچە بىرىنجى بۇلۇپ تارىق باشلاتقان كىشى ، ھەزرىتى ئۆمەر ئىبنى خەتتاب رەزىيەللاھۇ ئەنھۈدۇر .
ئۆمەر ئىبنى خەتتاب رەزىيەللاھۇ ئەنھۇ ـ مىلادى 622 ـ يىلغا توغرا كەلگەن بۈيۈك ھىجرەت ھادىسىسىنى ، ئىسلام تارىخىنىڭ باشلىنىش دەۋرى قىلىشقا قارار قىلغان .
ھىجىريە يىلى : 1 ـ 1 ـ 1 - كۈنى
مىلادى يىلى : 622 ـ 07 ـ 16 ـ (17) كۈنىگە توغرا كەلمەكتە .
ھىجىريە يىلى : 1 ـ 1 ـ 1 - كۈنى
مىلادى يىلى : 622 ـ 07 ـ 16 ـ (17) كۈنىگە توغرا كەلمەكتە .
ھىجىريە يىلى : ئون ئىككى ئاي بۇلۇپ، رەت ـ تەرتىۋى ۋە ھەر ئايدىكى پەرقىلىق (29-30) كۈن سانى تۈۋەندىكىچە .
1- محرم
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30
2- صفر
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 (30)
3- ربيع الأول
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30
4- ربيع الآخر
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 (30)
5- جمادى الأولى
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30
6- جمادى الآخرة
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 (30)
7- رجب
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30
8- شعبان
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 (30)
9- رمضان
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30
10- شوال
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 (30)
11- ذو القعدة
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30
12- ذو الحجة
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 (30)
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30
2- صفر
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 (30)
3- ربيع الأول
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30
4- ربيع الآخر
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 (30)
5- جمادى الأولى
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30
6- جمادى الآخرة
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 (30)
7- رجب
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30
8- شعبان
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 (30)
9- رمضان
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30
10- شوال
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 (30)
11- ذو القعدة
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30
12- ذو الحجة
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 (30)
7
ئىسلام - ھىجرىيە كالىندارى بۇيىچە ھەر يىلىدا ئۆتكۈزىلىدىغان دىني مۇراسىم كۈنلەر ۋە كېچىلەر
ھىجىريە يىل بېشى ـــ 1 ـ مۇھەررەم
بەرائەت ـ مىراج ـــ 27 ـ رەجەپ
رامىزان باشلىنىشى ـــ 1 ـ رامىزان
قەدىر كېچىسى ـــ رامىزان ئېيىنىڭ ئاخىرقى ئونىدىكى تاق كېچىلەر
رۇزا ھېيىت كۈنى ـــ 1 ـ شەۋۋال
قۇربان ھەيىت كۈن ـــ 10 ـ زۇلھەججە
ھەج ئىبادىتىنىڭ باشلىنىشى ـــ زۇلھەججىنىڭ 8 ـ 13 كۈنىگىچە
ئىزاھاتلار :
ھىجىريە يىلى ، ئاينىڭ ئايلىنىشىنى ئاساس قىلغانلىقى ئۈچۈن ، مىلادى يىلدىكى كۈن ھىساۋىدىن ، 11 كۈن ئاز بۇلىدۇ .
ھىجىريە ئايلار ، دۇنيانىڭ قۇياش ئەتراپىدا ئايلىنىشىدىن تەركىپ تاپقان مەۋسۇملارغا باغلىق ئەمەس .
ئىسلامى ھېيىت ـ بايراملار ، ھەر يىلى ئەينى شۇ ئايدا كەلگەنلىكى ئۈچۈن ، پەرقىلىق ئايلاردا كىلىدۇ . مەسىلەن رامىزان ئېيى ۋەياكى ھەج مەۋسۈمى ياز ئايلىرىدا كەلگىنىگە ئوخشاش ، قىش ئايلىرىدىمۇ كىلىدۇ .
ئىسلام - ھىجرىيە كالىندارى بۇيىچە كۈندۈز ۋە كېچىلەر، ئاينىڭ ھەركىتىنىڭ ھىساۋى بۇيىچە ـ ھەر 33 يىلدا بىر قېتىم ئەينى شۇ كۈنگە توغراكىلىىدۇ.
ئىسلام - ھىجرىيە كالىندارلىرىدىكى بەزى كىچىك پەرىقلەرنىڭ سەۋەپلىرى تۈۋەندىكىلەردىن ئىبارېت .
1 ـ يېڭى ئاينىڭ كۆرۈنىشىنى بۈلدۈرىدىغان خەلىقارالىق ـ ئۆلچملىك بىرەر تەخنىكىنىڭ بولماسلىقى .
2 ـ يېڭى ئاينىڭ كۆرۈنىشىنى بىكىتىشتە ، پەرىقلى ئۆلچەم ـ بىرلىكىنىڭ ۋە پەرىقلى ئۇسۇللارنىڭ قوللىنىلىشى .
3 ـ يېڭى ئاينىڭ كۆرىلىشىگە جۇغراپىيەلىك ئورۇننىڭ ۋە ھاۋا ئۆزگىرىشلەرنىڭ توسالغۇ بۇلاش سەۋەبى .
يۇقارقى سەۋەپلەر تۈپەيلى ، رامىزانىڭ باشلىنىشى ياكى ئىككى ھېيىت ـ بايرىمىغا ئوخشاش ، ئىسلام دىنىدا ئەھمىيەتلىك بولغان كۈنلەر % 100 نىسپەتلىك يۈزدە ـ يۈز بىرلىك ھاسىل قىلىغان بىر كالىندار سېستىمىسى مەۋجۇت ئەمەس.
شۇنىڭ ئۈچۈن يۇقارقى ئىشلاردا قارار چىقىرىش ، شۇ رايۇندىكى ئىسلام ئالىملىرىنىڭ قارارى بىلەن ئېلىپ بېرىلىدۇ .
www.al-islam . com
تەرجىمە قىلغۇچى - ئا. مۆلجەرلى
www.al-islam . com
ھىجرىيە يىلىنى مىلادىيە يىلىغا ئايلاندۇرۇش پورمۇلاسى
ھ 1433 -:- 33 = 43.14 (43)
1433 - 43 = 1390
1390 + 622 = 2012
مىلادىيە يىلىنى ھىجرىيە يىلىغا ئايلاندۇرۇش پورمۇلاسى
م 2012 - 622 = 1390
1390 -:- 33 = 42.4 (43)
1390 + 43 = 1433